طب ترمیمی با ابزار سلول درمانی

نگاهی به روند درمانی پزشكی امروز نشان میدهد اساس درمان بیماریها، دارو درمانی
است، ولی پزشكی آینده همراه با سلول درمانی خواهد بود
به بیان دیگر، در دنیای امروز ما از دارو استفاده میكنیم تا مانع پیشرفت بیماریها شویم ولی برای جایگزینی بافت از بین رفته اقدام زیادی انجام نمیشود.
در چنین شرایطی طب ترمیمیبا ابزار سلول درمانی به مدد پزشكان و بیماران آمده است تا این نقیصه را جبران كند. البته نباید فراموش كرد كه سلول درمانی در دوران طفولیت خود به سر میبرد و پیشبینی آینده درمانی با استفاده از سلول درمانی در حال حاضر مشكل به نظر میرسد. با این حال افتتاح مركز سلول درمانی پژوهشكده رویان جهاد دانشگاهی در هفتم دی ماه سالجاری، اتفاق خوشحال كنندهای است كه نه تنها در صدد است تا مسیر را برای كاربردی كردن علوم تولید شده هموار كند بلكه میكوشد با پذیرش بیماران نیازمند سلول درمانی گامی در رفع آلام ایشان بردارد.
علم پزشكی نیز همانند دیگر علوم پیشرفت خود را مرهون تولید علم و كاربردی كردن آن است. برای كاربردی كردن علوم تولید شده در بخش سلولی لازم بود مركزی ایجاد شود كه بتوان در آن با انجام مطالعات بالینی كنترل شده بتدریج علم سلولی را به عرصه كاربرد رساند؛ بنابراین تاسیس این مركز بهوسیله پژوهشكده رویان با ایجاد امكانات لازم برای كاربردی كردن علوم مربوط به سلول درمانی خواهد توانست این امكان را برای همه محققان فراهم كند تا یافتههای خود را به كاربرد برسانند.
● خدمات درمانی مركز سلول درمانی
دكتر حسین بهاروند، مدیر گروه سلولهای بنیادی پژوهشكده رویان میگوید: سلول درمانی پژوهشكده رویان الگویی بوده ودرحال حاضر بر روی درمان بیماریهای صعب العلاج همانند پاركینسون، دیابت، جراحتهای نخاعی، آلزایمر و بیماریهای قلبی عروقی متمركز كرده است و امید میرود در آینده با ایجاد مركز در مانی بزرگتر و مجهزتر بتوان این خدمات را به قشر گسترده ای از مردم ارائه كرد.
دكتر ناصر اقدمی، مسوول مركز سلول درمانی پژوهشكده رویان نیز میافزاید: این مركز خدمات خود را در ۳ بخش ارائه میكند. در بخش اول با همكاری مراكز بالینی مطالعات كار آزمایی بالینی انجام میشود كه در این بخش در حال حاضر بر روی بیماریهای قلب، زخم اندام تحتانی، كبد و چشم، فعالیت میكند.
در بخش دوم مركز، ارائه خدمات به بیماران را به صورت سرپایی انجام میدهد كه استفاده از پیوند سلولهای رنگ دانه در افراد مبتلا به لك و پیس از آن جمله است. بالاخره بخش سوم مركز، خدمات مربوط به بانك سلولهای بنیادی خون بند ناف را به صورت عمومی در دستور كار خود دارد.
● بهرهبرداری از بانك خون بند ناف
بانك خون بند ناف عمومی كه یك نیاز اساسی كشور برای تامین سلولهای بنیادی بخصوص در بیماران نیازمند پیوند سلولی است نیز یكی از بخشهای اصلی این مركز است كه همزمان با افتتاح مركز به بهرهبرداری میرسد و قابلیت ذخیره حداقل ۱۰هزار نمونه را خواهد داشت.
● شیوه پذیرش بیماران
دكتر اقدمیاضافه میكند: ما بیشتر خدمات را چه به صورت تحقیقاتی چه به صورت بالینی در همكاری با دیگر مراكز ارائه میكنیم، بنابراین در بیماریهایی مانند قلب و عروق لازم است بیمار پیش از مراجعه به پژوهشكده به مراكز همكار مراجعه كند تا شرایط ورود بیمار مورد بررسی قرار گیرد و در صورت داوطلببودن، بیمار بتواند از این خدمات استفاده كند.
در حال حاضر مراكز همكار برای بیماریهای قلب و عروق عبارتند از: بیمارستانهای بقیهالله، جماران، مركز قلب تهران، شهید رجایی، لواسانی، مسیح دانشوری و بیمارستان رضوی مشهد. برای بیماریهای چشم بیمارستان لبافی نژاد و مراكز تحقیقات چشم شهید بهشتی، برای كبد مركز تحقیقات گوارش دانشگاه تهران ،بیمارستان نمازی شیراز و مركز تحقیقات پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشكی شیراز، برای زخم اندام بیمارستان سینا برای غضروف و استخوان بیمارستان سینا.
● تحولی در روند درمانی كشور
دكتر اقدمی تاكید میكند: در پزشكی امروز، پزشك پس از معاینه بیمار برای وی دارو تجویز میكند و بیمار مجبور است برای تهیه آن به داروخانه مراجعه كند. در سلول درمانی نیز اگر پزشك برای بیمار خود سلول درمانی را تجویز كند بیمار میتواند با مراجعه به این مركز برای دریافت سلول یا پروسس سلول مراجعه كند. البته در بیماریهایی مانند پوست كه نیاز به بستری وجود ندارد، این روند از ابتدا تا انتها میتواند در پژوهشكده به بیمار ارائه شود.
● نقش بیمهها
دكتر اقدمی به عنوان مسوول مركز سلول درمانی با اشاره به پیگیریهای مركز درخصوص چشم میگوید: به دلیل آنكه مراجعان چشم اكثرا از قشر آسیبپذیر جامعه، كارگران بخش صنعتی و ساختمانی بوده كه بهدلیل صدمات ناشی از كارشان از ناحیه چشم مجروح شده و توان پرداخت هزینه درمان را ندارند، پیوند قرنیه تحت پوشش بیمه است. همچنین چون در فرآیند پوست، بیمار تحت دارو درمانی نیز قرار میگیرد، مشمول بیمه است.
● هزینه درمان
در هر ۲ مرحله كارآزمایی و خدمات بالینی، هزینههای درمانی با هم برابرند با این تفاوت كه در مرحله كار آزمایی، هزینه تامین سلول را خود پزوهشكده میدهد و از بیمار دریافت نمیشود.
● ما در مرحله تولید علم هستیم
دكتر اقدمی با اشاره به مزیت اصلی مركز سلول درمانی كشورمان نسبت به نمونههای مشابه در منطقه میافزاید: این درست است كه از نظر تاسیس مركزی برای ارائه خدمات سلول درمانی در منطقه اول نیستیم، یعنی امارات و تایلند چنین مركزی را تاسیس كردهاند، ولی تفاوت عمدهای كه مركز ما با دیگر مراكز دارد این است كه برخی مراكز صرفا به ارائه خدمات و درمانهایی كه تثبیت شده میپردازند، اما ما در مركزمان علاوه بر انجام درمان، علم مورد نظر را نیز داشته و تمام مراحل تامین سلول را خودمان انجام میدهیم یعنی كشورهای منطقه باید منتظر باشند تا كشوری علم مربوط را به آنها بفروشد تا آنها بتوانند اقدام به درمان كنند و هیچ كدام از كشورهای منطقه حتی تایلند در مرحله تولید علم نیستند مگر كشورمان ایران.
● خدمات رسانی به خارجیها
به گفته وی هماكنون درخصوص كبد تعداد زیادی بیمار از آمریكا و انگلیس ایمیل زده و درخواست درمان دارند، بخصوص درباره بیماری ویتیلگو.
اقدامی اضافه میكند: با آنكه در مرحله كار آزمایی بالینی نیز میتوانیم پذیرش بیمار خارجی داشته باشیم ولی تاكنون انجام ندادهایم، چون این مساله نیازمند شرایط خاصی است كه بیمار خارجی باید پذیرا باشد. یعنی بتواند تعهد كند كه درمان ایشان قابل پیگیری نیز باشد، چرا كه در مرحله كار آزمایی اصل مهم پیگیری اثرات و عوارض احتمالی درمان است.
پونه شیرازی
دوشنبه 18 اسفند 1387 - 12:05:49 PM